Στον παππού

Η κουκλάρα φέτος μελετά στο σχολείο το «θείο Πλάτων» της Άλκης Ζέη. Διάβασα όλα τα βιβλία της κατά καιρούς, αλλά η αλήθεια είναι ότι την είχα ψιλοξεχάσει ως συγγραφέα. Μέσα στη προσπάθεια να βρω κανένα καινούργιο αξιόλογο βιβλίο (διάβαζε περίπλοκο, ακαταλαβίστικο, κουλτουρέ) σνόμπαρα τα απλά και βασικά.

Η κουκλάρα δεν είναι ιδιαίτερα ενθουσιασμένη με την ιστορία, βρίσκει τα αστεία old fashioned (δεν την κάνουν να γελά), δεν βρίσκει πρωτότυπο το γεγονός ότι ο θείος Πλάτων ο γάιδαρος είναι ο αφηγητής της ιστορίας (εδώ βλέπει το «Ένας σκύλος με blog» στο Disney channel, θα την εντυπωσιάσει ένα stuffed animal?) αλλά έχει διάφορες ενδιαφέρουσες απορίες:

«Γιατί η οικογένεια της ιστορίας, ενώ είναι Έλληνες μένουν στη Μόσχα;» Το βιβλίο το λέει κάπου, διότι είχε εμφύλιο στην Ελλάδα. «Τι είναι ο εμφύλιος;» ρωτά η κουκλάρα. «Και τι είναι πολιτικοί πρόσφυγες;» Προσπαθώ να της εξηγήσω όσο πιο απλά γίνεται αλλά βρίσκω ότι έχω ξεχάσει πολλά πράγματα. Της εξηγώ ότι πολιτικοί πρόσφυγες είναι αυτοί που δεν ζουν στη χώρα τους, όχι γιατί το θέλουν αλλά γιατί αναγκάστηκαν να φύγουν. «Όπως τους Σύρους πρόσφυγες;» ρωτά αυτή. «Περίπου, οι Σύροι έφυγαν διότι έχουν πόλεμο στη χώρα τους και κινδυνεύει η ζωή τους. Στο βιβλίο, οι Έλληνες αυτοί έφυγαν διότι ήταν αριστεροί και κινδύνευαν να τους συλλάβουν.» «Τι είναι αριστερός;» ρωτά η κουκλάρα και δεν ξέρω πώς να της το εξηγήσω.

Άτιμε θείε Πλάτων, μας άνοιξες μεγάλη συζήτηση στο άσχετο.

Οι αριστεροί της Άλκης Ζέη ήταν άνθρωποι μορφωμένοι, καλλιεργημένοι, προοδευτικοί και δημοκράτες. Ήταν άνθρωποι με χιούμορ και καλοσύνη, ήταν άνθρωποι με όραμα για μια καλύτερη ζωή. Όταν διάβαζα τα βιβλία της, θυμάμαι, όλοι οι αντρικοί χαρακτήρες μου θύμιζαν τον παππού Μαγκάιβερ. Ηλικιακά, ο παππούς Μαγκάιβερ ήταν όσο ο μπαμπάς στο θείο Πλάτων. Ήταν άνθρωποι από καλές κυρίως οικογένειες που πίστεψαν ότι κάτι καλύτερο μπορούσε να δημιουργηθεί μετά τον πόλεμο. Δεν ήταν κολλημένοι, διάβαζαν ποίηση, λογοτεχνία, ήθελαν να ζήσουν στο Παρίσι και το Λονδίνο. Ο παππούς Μαγκάιβερ δεν ήταν καλλιτέχνης, αλλά ήταν καλός άνθρωπος. Ήταν ο original Λευκωσιάτης. Μεγάλωσε με φίλους Αρμένηδες και Τ/Κ. Μιλούσε αγγλικά και (αν και δεν τον άκουσα ποτέ) τούρκικα. Ήταν αριστερός διότι στην εποχή του, όλοι οι προοδευτικοί ήταν αριστεροί. Ήταν απλά τα πράγματα.     

Σκέφτομαι τα χτυπητά παραδείγματα του σήμερα. Αριστεροί είναι ο Χριστόφιας, ο Κατσουρίδης, ο Κοτζιάς, το ΚΚΕ Ελλάδος. Που πήγαν όλοι οι προοδευτικοί του παρελθόντος; Προφανώς οι προοδευτικοί αριστεροί του παρελθόντος, είχαν για αρχηγούς τύπους σαν το Χριστόφια. Γι ’αυτό δεν υπάρχουν πια για να εξηγήσω στην κουκλάρα.

Πάω στο βιβλιοπωλείο και της αγοράζω το άλλο βιβλίο της Άλκης Ζέη, «με μολύβι φαμπέρ νούμερο δύο» που είναι η βιογραφία της. «Διάβασε» της λέω, «αυτοί ήταν κάποτε οι αριστεροί».