περί πολιτεύματος
Το πολιτικό σύστημα στην Κύπρο είναι Προεδρικό. Δηλαδή, ο Πρόεδρος και η Βουλή εκλέγονται κατευθείαν από το λαό, σε αντίθεση με το Κοινοβουλευτικό σύστημα που ο λαός εκλέγει τη Βουλή και η Βουλή στη συνέχεια εκλέγει τον Πρωθυπουργό που ασκεί την εκτελεστική εξουσία (εφόσον όμως η νομοθετική εξουσία εκλέγει την εκτελεστική, ο διαχωρισμός των εξουσιών δεν είναι τόσο clear cut). Ποια είναι η σημασία αυτού?
Στο Κοινοβουλευτικό σύστημα, ο πρωθυπουργός αναγκαστικά πρέπει να έχει την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής (άμα δεν έχει πλειοψηφία δεν μπορεί να κάνει τίποτε, πρέπει ανά πάσα στιγμή να υπάρχει πρωθυπουργός με πλειψηφία στη Βουλή). Στην Κύπρο ο Πρόεδρος έίναι εντελώς ανεξάρτητος από τη Βουλή. Για τα 5 χρόνια της θητείας του δεν πα να κάνουν τούμπες στη Βουλή, δεν μπορούν να τον επιρεάσουν, ή να του επιβάλουν να κάνει οτιδήποτε (μπορούν να μην του ψηφίσουν τον προυπολογισμό της Κυβέρνησης του, αλλά let's face it, όλοι κουμπάροι είμαστε και αυτά τα θέματα κανονίζονται μέχρι να πεις "τόμπολα"). Ο Πρόεδρος είναι αμετακίνητος, παντοδύναμος και κρατά τα αρχίδια του Πάπα (figure of speech).
Το Σύνταγμα βέβαια προνοεί περιπτώσεις που ο Πρόεδρος π.χ τάπαιξε και χρειάζονται επιγόντως εκλογές, αλλά μιλούμε για περιπτώσεις παράνοιας που ουδέποτε συνέβησαν και είναι σπάνιο να συμβούν.
Έτσι, αν ένα κόμμα π.χ. υποστήριξε ένα άτομο να εκλεγεί Πρόεδρος, και μετά αυτός πισωγυρίσει και δεν ακολουθεί τη γραμμή του κόμματος, δεν υπάρχει τρόπος να περάσει το δικό τους. Βασικά έκατσαν πάνω. Αυτή η παντοδυναμία του Προέδρου, δίνει μεν μια σταθέρότητα και διαχωρίζονται ξεκάθαρα οι εξουσίες (δεν θέλουμε να γίνουμε και Ιταλία που υπήρχε περίοδος που κάθε 15 μέρες γίνονταν εκλογές διότι δεν μπορούσαν να αποφασίσουν πως να γίνει ο συνασπισμός στη Βουλή) αλλά καλιεργεί την προσωπολατρία και τον ηγεμονισμό. Αν ο Πρόεδρος εκλέγεται από τη Βουλή σημαίνει ότι ελέγχεται από τη Βουλή, και μια Βουλή είναι πάντα πιο ευαίσθητη στις ανάγκες του λαού. Όπου συγκεντρώνονται πολλές εξουσίες να φοβάσαι. Ενδεχομένως να οδηγήσει σε κατάχρηση.
Πλησιάζουν βουλευτικές εκλογές. Εφόσον η Βουλή στην Κύπρο ασκεί αποκλειστικά και μόνο τη νομοθετική εξουσία basically εσιέστην η Φανού. Δεν πρόκειται να επέλθει καμιά αλλαγή στην Κυβέρνητική πολιτική (για οποιοδήποτε θέμα). Ούτως ή άλλως, το σύστημα μας υπαγορεύει ότι η Βουλή κάνει τα δικά της και ο Πρόεδρος τα δικά του. Οταν μάλιστα λάβεις υπόψη ότι το 60% των νομοθεσιών που ψηφίζονται στη Βουλή αφορούν εναρμονιστικούς νόμους, καταλαβαίνεις τι "ξίνουν" οι βουλευτές μας.
16 Comments:
arketa vasanizomaste apo to gegonos oti exoume AFTO ton proedro kai kirios AFTOUS TOUS IPOURGOUS. fantazeste na arxizame na vasanizomaste epidi exoume kai AFTI TI VUOLI? dld to idio marazi X 56 fores?
brrrrrrr no man!
This comment has been removed by a blog administrator.
Μια μικρή διόρθωση, αν μου επιτρέπεις: στην προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία ο λαός δεν εκλέγει απευθείας μόνο τη νομοθετική εξουσία, αλλά και την εκτελεστική.
Ήτοι, βεβαίως ο λαός εκλέγει απευθείας ΚΑΙ τον πρωθυπουργό (ο οποίος είναι πάντα -κι αυτό το ξέρει ο λαός- ο αρχηγός του πλειοψηφήσαντος κόμματος). Τον πρωθυπουργό δεν τον εκλέγει η Βουλή (νομοθετική εξουσία). Η Βουλή, όμως, εκλέγει τον πρόεδρο της Δημοκρατίας (δηλαδή, ο Πρόεδρος είναι που δεν εκλέγεται από το λαό), ο οποίος, όμως, αποτελεί "διακοσμητικό" στοιχείο, χωρίς καμία ουσιαστική αρμοδιότητα. Αυτή είναι και η διαφορά μας με το σύστημα που ισχύει λ.χ. στην Κύπρο.
Σωστή παρατήρηση, λάθος διατύπωση από μένα. Στην Ελλάδα (στο κοινοβουλευτικό σύστημα) γίνονται εκλογές 1 φορά (εκλέγονται μαζί Βουλή και ανάλογα με την πλειοψηφία ο πρωθυπουργός). Δεν μπορεί ο πρωθυπουργός να προέρχεται από κόμμα που δεν έχει πλειοψηφία στη Βουλή. Στό Προεδρικό σύστημα μπορεί. Γίνονται εκλογές για Βουλή, και εκλογές για Πρόεδρο.
Το κοινοβουλευτικό σύστημα κατά τη γνώμη μου είναι πιο σωστό (οι συνασπισμοί στην Κύπρο γίνονται μόνο για τις Προεδρικές εκλογές και πάλι, δεν υπάρχει τρόπος να διασφαλίσεις πλειοψηφία, διότι άπαξ και εξέλεξες Πρόεδρο, για τα υπόλοιπα 5 χρόνια κόλλησες με αυτόν, ασχέτως του ότι ο συνασπισμός μπορεί να διαλυθεί.
Άρα μπορεί να έχεις το παράδοξο, ο Πρόεδρος να μην αντιπροσωπεύει τελικά την πλειοψηφία του πληθυσμού.
Να πω, επίσης, ότι το ποστ σου είναι άκρως ενδιαφέρον. Σπάνια ακόμη κι οι εφημερίδες (καλά, τα ραδιοτηλεοπτικά Μέσα ούτε συζήτηση) καταπιάνονται με τόσο "ευαίσθητα" θέματα -όπως οι δυσλειτουργίες των πολιτικών μας συστημάτων- τα οποία, εν πολλοίς, αγνοοεί ο λαός.
Να προσθέσω, ακόμη, ότι είναι σωστό αυτό που γράφεις πως στην προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία "ο πρωθυπουργός αναγκαστικά πρέπει να έχει την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής", αλλά όχι για να εκλεγεί (αφού δεν εκλέγεται από τη Βουλή, όπως είπαμε), αλλά για να κυβερνήσει (κατά τη διάρκεια της 4ετούς θητείας του). Όμως κι αυτό ισχύει, δυστυχώς, μόνο στη θεωρία. Διότι το κόμμα που πλειοψήφησε στις εκλογές (και σχημάτισε κυβέρνηση), διαθέτει και τους περισσότερους βουλευτές (έδρες) στη Βουλή. Οπότε, σε περιπτώσεις "προτάσεως μομφής" (από την αντιπολίτευση), κατά τη συζήτηση της πρότασης στη Βουλή η κυβέρνηση λαμβάνει πάντα ψήφο εμπιστοσύνης, αφού οι βουλευτές της συμπολιτεύσεως (κυβερνητικοί) είναι περισσότεροι από αυτούς της αντιπολιτεύσεως και ψηφίζουν πάντα -εννοείται- υπέρ του κόμματός τους.
Το πρόβλημα είναι όταν η κυβέρνηση χάσει την πλειοψηφία στη Βουλή, κάτι που θα γίνει μόνο αν αποχωρήσουν από το κόμμα βουλευτές της κυβερνώσας παράταξης (κάτι τέτοιο έγινε και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 με τον τότε υπουργό Εξωτερικών Αντώνη Σαμαρά, που "έριξε" την κυβέρνηση Μητσοτάκη). Αλλά αυτό είναι, πλέον, εξαιρετικά σπάνιο.
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι: ναι! Στα χαρτιά είναι καλύτερο το σύστημα της Ελλάδας από αυτό της Κύπρου (κι αυτό σχετικό είναι, βέβαια). Στην πράξη, όμως, έχουμε κι εμείς σοβαρό έλλειμμα δημοκρατίας...
Υ.Γ.: Α, υπάρχει και μια άλλη περίπτωση διάλυσης της Βουλής (αλλά εδώ αυτό γίνεται "τεχνητά", χωρίς να υφίσταται, δηλαδή, πραγματικός λόγος): όταν δεν συγκεντρώνεται η απαραίτητη πλειοψηφία για την εκλογή του προέδρου της Δημοκρατίας από τη Βουλή, μετά από τρεις συνεχείς προσπάθειες εκλογής.
Τότε θεωρείται ότι δεν υπάρχει "σύμπνοια" των εκλεγμένων εκπροσώπων του λαού και η Βουλή διαλύεται και προκηρύσσονται εκλογές για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης (και νέας Βουλής). Αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τέχνασμα για να ξαναγίνουν εκλογές, αν ο πρωθυπουργός είναι βέβαιος ότι θα τις ξανακερδίσει, προκειμένου να "ανανεώσει" την θητεία του για άλλα 4 χρόνια...
Η Κύπρος είναι, κακά τα ψέματα μια χώρα που δεν έχει αποκτήσει ακόμη γνώση ή παράδοση Δημοκρατίας. Ο Πρόεδρος εκλέγεται μεν, αλλά μετά μπορεί να ενεργεί σχεδόν σαν ηγέμονας. Με το κοινοβουλευτικό σύστημα δεν θα μπορούσε να το κάνει αυτό τόσο εύκολα.
Σημείωσε, ότι από τις χώρες της Ευρώπης είμαστε η μόνη χώρα με αυτό το σύστημα. Οι υπόλοιποι έχουν διάφορες μορφές κοινοβουλευτικού πολιτεύματος.
Μιας και το ανοίξαμε το θέμα, έχω κάποιες απορίες σχετικά με το πολιτικό σύστημα της Κύπρου :)
Τα μέλη της κυβέρνησης (υπουργοί) τα διορίζει ο Πρόεδρος, έτσι; Συνεπώς, μπορεί να μην είναι απαραιτήτως από το κόμμα του (έχει συμβεί αυτό;);
Επίσης, αφού η πλειοψηφία της Βουλής δεν σχηματίζεται απαραίτητα από μέλη του κόμματος του Προέδρου, δεν θα μπορούσε έτσι η Βουλή να "μπλοκάρει" τους νόμους της κυβέρνησης;
Eimaste proedrevomeni dimokratia dioti vasi syntagmatos ehoume 2 koinotites apo tois opoies aporreoun o proedros kai o antiproedros antistiha. O eleghos ston proedro den askeite ako tin nomothetiki i tin dikastiki exousia (opws stis USA opou mboroun na mlokkaroun protaseis nomou tou proedrou poli efkola) alla apo tin ektelestiki meso tou antiproedrou kai tou dikeomatos arnisikyrias (VETO). Fysika to emiristikan oi Tourkokyprioi kai mas edwsan tin elahisti voithia pou ethelamen na ta kamoumen mbilies. giafton kai elalen o Dr. Fazil Kucuk pwvs oi Ellinokyprioi kratoun to timoni tis kypriakis dimokratias kai emeis eleghoume tis tahitites.
horis tous tourkokyprious omws ekalokatsamen stin kyvernisi, osoi efan efan, glyfoumen ta moustajia mas pleon jie den tous theloume na epistrepsoun stin dimokratia, oso kai na skizoume ta imatia mas pws i kaliteri ideati lisi einai epistrofi stin eniaia dimokratia. oso kaki kai na einai, se anaggazei na miraseis tin exousia, giafto kai oi proedroi mas tha einai panta diktatoriskoi...
lysis ex ouranou den tha vroume. kanenas apo mihanis theos den tha mas ferie ena sistima politikis diakivernisis me eggyisi epitihias.
sta sistimata "first past the poll" opios erthei protos me shetika mikri diafora mbori na kanei kyvernisi mias kai oi theseis pou tou analogoun einai pollaplasies tou posostou pou kerdise stis ekloges. tetoio prama epitrepei dynates kyverniseis opws stin agglia kai ston kanada. elahisto provadisma omos anaggazei to proto komma na epivali kyvernisi synaspismou me ola ta arnitika synepakolouta.
se kyverniseis aplis analogias pali ehoume to idio provlima. stin tourkia to orio isdoxis stin vouli einai toso psilo (10%) opou 40 tis ekato tou psifou den antiprosopevete, kai an ginei kyvernisi synaspismou einai sinithos adinami (vlepe kyverniseis Ciller kai Gem).
stin kypro prota ap'ola theloume vourdoula kai istera diakyvernisi. me tin politiki mas koultoura elahista mporoun na ginoun horis drastikes allages se polles tomes, kyrios stin ektelestiki kai nomothetiki exousia. prepei meta epivaleis diafania, pou einai proion dimokratikopoiisis, kai apehoume eti fotos apo afto to stadio akoma. prepei o kyvernitikos mihanismos episis na provlepei gia ton paragonta tourkokyprioi pou synithos ypotimoume i ypertimoume analoga me to ti mas volevei.
opws lene sta miki maous mbla mbla mbla kai moumble moumble...apopsis yparhoune polles, alla i kypros mono mia einai. apo to 60 kai meta tin skatosame kanonika kai me to nomo, jie monon enas pellos mpori na mas valei ston dromo....
hehehehe. psifo ston outopo, na steirothoun oi anostes gynaikes! kalan miloumen o athropos en tou psihiatriou.
en gia na trava to droma
Νομίζω είμαστε safe προς το παρόν γιατί υποψηφιότητα βάζει μόνο για Πρόεδρος (βουλευτής δεν είναι φαίνεται good enough)
Έβαλε τζιαι για βουλευτής ο συχωριανός (ναι, είμαι Παφίτης). Το μαντήλι εν για τους πονοκεφάλους. Τζιαι παρακαλώ να αναφέρεστε σε Τζίνον με ολόκληρο το όνομα του: "Κωνσταντίνος Κυριάκου ο Ούτοπος, συμφιλιωτής του διαβόλου και Του θεού"
Έππεσε η απόδοση του. Απαράδεκτο.
pantos ton tony ton afstralo en ton afikan na valei gia proedros alla proxtes pou epaize o pagdatis itan thermos ipostirixtis me tin vraka pano stin kerkida, poll apio thermos pou ton proedro at least!
ΕΠΙΚΑΙΡΟ... Γιατι ομως χρειαζομασατε ηγετη? Γιατι δεν εκλεγουμε οργανωτη, η εκπροσωπο. Αλλη κουβεντα ομως τουτη...
Post a Comment
<< Home