How to abuse a word

Η λέξη «τραγικό» είναι φαίνεται αγαπημένη των δημοσιογράφων. Σε σημείο, αν κάτι δεν είναι «τραγικό», δεν αποτελεί είδηση. Ποιος αποφασίζει τι είναι τραγικό? Μα, οι δημοσιογράφοι φυσικά:

- Τραγική είναι μια δασική πυρκαγιά
- Τραγικό είναι ένα αεροπορικό/αυτοκινητιστικό/ναυτιλιακό/εργασιακό κτλ δυστύχημα. (βασικά οτιδήποτε έχει νεκρούς και τραυματίες)
- Τραγική είναι η οποιαδήποτε ιστορία γονιών με ατίθασο παιδί (που «μπλέκει» με ναρκωτικά.) Η τραγικότητα συνήθως συνοδεύεται και από «κραυγή απόγνωσης», για να το εμπεδώσουμε καλύτερα.
- Τραγικές είναι οι ιστορίες με άτομα που έχουν κάποια ασθένεια και χρειάζονται επειγόντως αρωγή.

Όλα είναι «τραγικά» και όλα μπαίνουν στο ίδιο σακί.

Καταντά το δελτίο ειδήσεων…. τραγικό!

Επομένως οι δημοσιογράφοι «χρωματίζουν» την είδηση όσο καλύτερα μπορούν (με το περιορισμένο λεξιλόγιο και φαντασία που διαθέτουν)

Ας δούμε ένα παράδειγμα

Η είδηση: Χθες 17χρονος σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα μάλλον λόγω υπερβολικής ταχύτητας. Τραυματίστηκε ο 15χρονος αδερφός του.

Τι μεταδόθηκε:
Ο 17χρονος απανθρακώθηκε στα συντρίμμια του αυτοκινήτου.
Ήταν μια ανείπωτη τραγωδία
Τον 15χρονο έσωσε διερχόμενο τρίτο άτομο
Βρίσκεται στο νοσοκομείο
Εκτός κινδύνου
Το δυστύχημα ήταν (βεβαίως) τραγικό
Ο 17χρονος ήταν από συγκεκριμένο χωριό (είπε ποιο)
Σκηνές αρχαίας τραγωδίας εκτυλίχθησαν στο χωριό
Έσβησαν τα όνειρα του
Δεν είχε άδεια κυκλοφορίας
Ήταν εθνοφρουρός
Κατατάγηκε τον Ιανουάριο
Ήταν με δεκαπενθήμερη άδεια
Διότι γέννησε η αρραβωνιαστικιά του
Την οποία αρραβωνιάστηκε πρόσφατα
Και έκανε κορίτσι
Μόλις 4ων ημερών
Η αρραβωνιαστικιά θα επέστρεφε σήμερα στο σπίτι
Σε άλλο συγκεκριμένο χωριό (είπε ποιο)
Και εκεί σκηνές αρχαίας τραγωδίας
Ο πεθερός του 17χρονου του έλεγε να μην τρέχει με το σαράβαλο
Διότι δεν είχε άδεια κυκλοφορίας

Quiz: Από όλα τα πιο πάνω, τι αποτελεί είδηση, και τι κουτσομπολιό?

Ανείπωτη τραγωδία: Στα αγγλικά, «unspeakable tragedy». Θεωρητικά, αν οι τραγωδίες που καλύπτονταν από τα ΜΜΕ ήταν πραγματικά «ανείπωτες» (δηλαδή, δεν μπορούν να εκφραστούν με λόγια), δεν θα έπρεπε τα ΜΜΕ να λένε οτιδήποτε. Αντιθέτως, όσο πιο «ανείπωτη» περιγράφεται η τραγωδία, τόσο πιο φλύαρο το ρεπορτάζ και ο δημοσιογράφος. Αν μπορούσε να μας πει και τι χρώμα μπλουζάκι φορούσε το θύμα και τι έφαγε πριν το συμβάν, θα μας το έλεγε. Στις ανείπωτες τραγωδίες, δεν υπάρχει scale. Ανείπωτη τραγωδία είναι μια καταστροφή με χιλιάδες νεκρούς στην Μπαγκλαντές, ανείπωτη τραγωδία είναι και το οποιοδήποτε αυτοκινητιστικό δυστύχημα λόγω υπερβολικής ταχύτητας με σαράβαλο αυτοκίνητο.

Σκηνές αρχαίας τραγωδίας: Στο σχολείο με έμαθαν ότι «αρχαία τραγωδία» είναι είδος θεατρικού έργου, το οποίο στην αρχαιότητα συνδύαζε τον ποιητικό λόγο, τη μουσική και την όρχηση και, αναπαριστώντας σκηνές της καθημερινότητας (όπως εσωτερικές συγκρούσεις και διλήμματα των ανθρώπων) προκαλούσε το φόβο και τον οίκτο των θεατών για τη μοίρα των ηρώων. Spielberg του είδους ήταν ο Αισχύλος, ο Ευριπίδης και ο Σοφοκλής. Επομένως, προσωπικά, όταν ακούω στις ειδήσεις ότι κάπου εκτυλίχθηκαν «σκηνές αρχαίας τραγωδίας», μου έρχεται στο νου χορός από γέροντες να περπατούν κυκλικά και ταυτόχρονα να απαγγέλλουν ποίηση, ενώ άλλοι πρωταγωνιστές (όλοι με κουστούμια εποχής) να χτυπιούνται έξαλλα (επίσης απαγγέλλοντας ποίηση). Όταν η είδηση είναι αυτοκινητιστικό δυστύχημα, αντιλαμβάνεστε το παράλογο της υπόθεσης.